ประวัติย่อของมูลนิธิทันตนวัตกรรม ในพระบรมราชูปถัมภ์
2.1 ความเป็นมาของหน่วยงาน
หน่วยทันตกรรมพระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้เริ่มดำเนินกิจกรรมการตรวจ รักษา ให้บริการทางทันตกรรมตามพระราชดำริมาตั้งแต่ พ.ศ. 2513 เพื่อให้ประชาชนผู้มีฐานะยากจน และด้อยโอกาสทางสังคมได้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นทั่วทุกพื้นที่ของประเทศไทย โดยงบประมาณในการดำเนินงานทั้งหมดได้มาจากเงินพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ซึ่งค่าใช้จ่ายจำนวนมากเป็น การจัดซื้อเครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ์ และการดูแลบำรุงรักษา รวมทั้งการให้บริการรักษาทางทันตกรรม
การดำเนินงานระยะเวลาต่อมาได้ขยายพื้นที่การให้บริการ และรูปแบบกิจกรรมการรักษา การเผยแพร่ความรู้ด้านทันตกรรม และสุขภาพช่องปากเพิ่มขึ้นเป็นอย่างมาก ซึ่งปัจจุบันหน่วยทันตกรรม พระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ยังคงออกปฏิบัติงานเพื่อให้บริการแก่ประชาชนที่อยู่ห่างไกล และยากจนทั้งในประเทศไทย และประเทศเพื่อนบ้าน หรือตามแต่จะมีพระราชกระแสอยู่เป็นประจำ
ทุกครั้งที่หน่วยทันตกรรมพระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ออกปฏิบัติงานจะมีสิ่งประดิษฐ์ใหม่ๆ เกิดขึ้นจากทันตแพทย์และเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน ที่ร่วมกันสนับสนุนพัฒนาปรับปรุงเพิ่มขึ้นอยู่ตลอดเวลา เพื่อให้เหมาะสมกับสภาพภูมิประเทศ และลักษณะทางกายภาพของผู้รับการรักษาในแต่ละพื้นที่ ทั้งนี้ สืบเนื่องมาจากการน้อมนำแนวพระราชดำริที่พระองค์ทรงปรารถนาให้คนไทยสามารถพึ่งพาตนเองได้ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นหลักในการปฏิบัติงาน
การดำเนินงานของหน่วยทันตกรรมพระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงน่าจะเป็นแนวทางของการพัฒนางานด้านทันตกรรมภายในประเทศในระดับมหาวิทยาลัย และกระทรวงสาธารณสุข ทั้งด้านการบริหารจัดการ ความร่วมมือ ความทุ่มเทในการทำงานการพัฒนากระบวนการรักษาทางทันตกรรม เพื่อประชาชนอย่างทั่วถึง การให้การรักษาในรูปแบบที่เหมาะสมกับประชาชนชาวไทย และสภาพของประเทศไทย รวมไปถึงการคิดประดิษฐ์วัสดุ อุปกรณ์ และการนำไปใช้ภายในประเทศ ตลอดจนการนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาแก้ไขปัญหาทันตสาธารณสุข
มูลนิธิทันตนวัตกรรม ในพระบรมราชูปถัมภ์ เป็นหน่วยงานที่จัดตั้งขึ้นตามพระราชกระแสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อดำเนินงานคิดค้นนวัตกรรม ผลิตเครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ์ ยา และเวชภัณฑ์อื่นๆ ตลอดจนงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับงานทันตกรรม เพื่อไปให้บริการแก่ประชาชน และนำไปสนับสนุนกิจกรรมการบริการประชาชนของหน่วยทันตกรรมพระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
โดยเมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2552 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ใช้ชื่อหน่วยงานว่า “ศูนย์ทันตนวัตกรรม” พร้อมพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ใช้ตราสัญลักษณ์ของหน่วยทันตกรรมพระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ซึ่งปรับปรุงแบบพระมหาพิชัย มงกุฏถูกต้องแล้ว เป็นตราสัญลักษณ์ประจำหน่วยงาน
ต่อมาเมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2552 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทาน พระบรมราชานุญาตให้จัดตั้งเป็นมูลนิธิ และใช้ชื่อมูลนิธิว่า “มูลนิธิทันตนวัตกรรม ในพระบรมราชูปถัมภ์”
มูลนิธิทันตนวัตกรรม ในพระบรมราชูปถัมภ์ หน่วยทันตกรรมพระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงเป็นหน่วยงานที่มีหน้าที่เผยแพร่พระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ด้านทันตกรรม และสร้างสรรค์นวัตกรรม ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับงานด้านทันตกรรม โดยนำผลงานวิจัยและพัฒนามาดำเนินการให้ครอบคลุมทั้งด้านการบริการรักษา และการส่งเสริมสุขภาวะอย่างยั่งยืนในอนาคต นอกจากนี้ยังมีบทบาทสำคัญในการดำเนินการศึกษาวิจัยพัฒนาผลิตภัณฑ์ทางทันตกรรม โดยได้แบ่งการดำเนินงานดังกล่าวออกเป็น 2 ลักษณะ คือ การพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีคุณภาพได้มาตรฐานสากล เพื่อนำไปให้บริการแก่ประชาชน และการศึกษาความเป็นไปได้ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อสร้างนวัตกรรมใหม่ โดยร่วมมือกับหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อนำไปสู่การพัฒนางานด้านทันตกรรมอย่างยั่งยืนและการพึ่งพาตนเอง ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
วัตถุประสงค์
1. ดำเนินการตามแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่ทรงมีต่อพสกนิกรด้านทันตสาธารณสุข
2. เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และเผยแพร่พระมหากรุณาธิคุณด้านทันตกรรม ที่ทรงมีต่อพสกนิกรชาวไทย
3. ส่งเสริมสนับสนุนการดำเนินงานของหน่วยทันตกรรมพระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
4. ดำเนินการศึกษา คิดค้น พัฒนา และผลิตเครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ์ ยา เวชภัณฑ์ และนวัตกรรมด้านทันตกรรมอื่นให้ได้มาตรฐานเพื่อการสาธารณประโยชน์ และดำเนินการถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิต เครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ์ และเวชภัณฑ์ทางทันตกรรมสู่ประชาชน
5. ส่งเสริม และพัฒนาบุคลากรของมูลนิธิด้านการบริหารและวิชาการ โดยให้สามารถใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการปฏิบัติงานด้านการศึกษา ค้นคว้า วิจัย และพัฒนาให้เจริญก้าวหน้า และเหมาะสมกับสภาพปัญหาทันตสาธารณสุข
6. ส่งเสริมสนับสนุนบุคคล กลุ่มบุคคล องค์กร หน่วยงานต่างๆ ในการคิดค้น พัฒนาสิ่งประดิษฐ์ และนวัตกรรมทางด้านทันตกรรมจากภูมิปัญญาไทย
7. ดำเนินการทางด้านทันตสาธารณสุขใดๆ อันเป็นประโยชน์ต่อประชาชน และประเทศชาติเป็นส่วนรวม
8. ร่วมมือกับส่วนราชการ หน่วยงาน และองค์กรการกุศลอื่นๆ เพื่อการกุศล หรือสาธารณประโยชน์
9. ไม่ดำเนินการเกี่ยวข้องกับการเมืองแต่ประการใด
วิสัยทัศน์
สนับสนุนการดำเนินงานของหน่วยทันตกรรมพระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสร้างโอกาสให้สาธารณชนได้รับประโยชน์จากการวิจัยและพัฒนา
พันธกิจ
1. สนับสนุนการดำเนินงานของหน่วยทันตกรรมพระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
2. วิจัยและพัฒนาเพื่อให้ได้มาซึ่งผลิตภัณฑ์ เครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ์ ยา และเวชภัณฑ์ด้านทันตกรรมตามมาตรฐานสากล
3. สร้างโอกาสให้ประชาชนได้รับประโยชน์จากการวิจัยและพัฒนาด้านทันตกรรม
แนวทางดำเนินงาน
มูลนิธิทันตนวัตกรรม ในพระบรมราชูปถัมภ์ เป็นหน่วยงานวิจัยพัฒนาและผลิตผลิตภัณฑ์นวัตกรรม ทางทันตกรรมที่มีคุณภาพตามมาตรฐานสากลขึ้นใช้เองภายในประเทศ สำหรับใช้ในกิจกรรมการบริการประชาชนของหน่วยทันตกรรมพระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ให้สามารถปฏิบัติงานสนอง พระราชภารกิจ พระราชดำริ และกิจการในพระองค์ด้านทันตสาธารณสุขให้ดำเนินไปด้วยความเรียบร้อยและมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ตลอดจนการสาธารณประโยชน์อื่น โดยมุ่งยกระดับคุณภาพชีวิตและแก้ไขสภาพปัญหาทันตสาธารณสุขในปัจจุบันของประเทศ อันจะนำไปสู่การพัฒนาประเทศด้านทันตสาธารณสุขตามแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเรื่องการศึกษาวิจัยและสิ่งประดิษฐ์ทางทันตแพทยศาสตร์ ภายใต้กรอบแนวทางการดำเนินงาน 9 ข้อ คือ
1. เริ่มต้นจากการพึ่งพาตนเอง โดยการสร้างนวัตกรรม วัสดุ เครื่องมือ และอุปกรณ์เพื่อใช้เอง
2. ใช้แนวทางเศรษฐกิจพอเพียง
3. ใช้วัตถุดิบหรือทรัพยากรภายในประเทศ
4. ใช้กระบวนการวิจัยและพัฒนาที่เหมาะสมกับประเทศไทย
5. พัฒนาตามสภาพการสนับสนุนที่เอื้ออำนวย
6. มุ่งเน้นการแก้ปัญหาทันตสาธารณสุขของคนไทยและเศรษฐกิจไทย
7. สร้างความร่วมมือทั้งภายในและภายนอกหน่วยงาน
8. พัฒนาบุคลากรใหม่
9. มีระบบติดตามการใช้งานนวัตกรรมและการประเมินผลระยะยาว
